The Middle Ages

Moeizaam kroop Myra richting de tralies. 'Evesa!' gilde ze, haar handen uitstekend. 'Evesa!' Ze voelde een laars in haar maag en werd omgerold, happend naar adem. Evesa was weggebracht, maar de pafferige cipier was achtergebleven. Ze voelde hoe ze overeind getrokken werd, of althans stond de wereld opeens raar op zijn kop. Alles deed zeer: ze had zelfs moeite haar ogen open te houden. Ze hoorde haar dure jurk scheuren: de man sleurde aan haar rokken, reet de dure zijde en tule uiteen. Myra voelde hoe ze tegen de muur werd gedrukt en sloot haar ogen, wachtend op het onvermijdelijke. Maar plotseling was de druk weg. Verwonderd opende ze haar ogen, happend naar adem, en zag hoe de cipier haar aan zat te staren. Hij greep haar kin en draaide naar hoofd, veegde het haar uit haar gezicht, zodat haar oor zichtbaar werd met het ingeknipte litteken. De man ademde zwaar. 'Zo, een heks en een veelpleger, dus,' zei hij tussen zijn tanden door en Myra voelde de vieze adem over haar gezicht strijken. 'Zo, zo. Dat kan wat opleveren. Misschien ben je wel wat eerder aan de buurt dan dat blonde engeltje van je.'
Ze sloot haar ogen weer en hoorde hoe hij zich omdraaide en de cel uitbeende met harde passen. Gekraak, de deur viel dicht: gerinkel van sleutels. Ze liet zich tegen de muur omlaag zakken en greep naar haar buik, die overal pijn deed. Ze voelde overal waar hij haar had aangeraakt, geslagen en getrapt als brandplekken. Haar knie stak en ze was zo misselijk dat ze sterretjes zag. Maar hij had niks gedaan... Maar Evesa... Wat deden ze nu met Evesa?

Om heel eerlijk te zijn, volgens mij hadden de mannen helemaal geen plan. Het leek alsof ze alleen maar plezier beleefden aan mij slopen. Aan mij pijnigen. Iemand stelde een vraag, een onduidelijke en voordat ik uberhaupt had na kunnen denken, voelde ik een brandende pijn in mijn arm. Een van de twee had er hard tegenaan gestompt. Ik kneep mijn ogen samen zodat ik ze tenminste niet meer hoefde te zien. Ze waren verschrikkelijk, deze kamer was verschrikkelijk en ik had verschrikkelijk veel pijn.

Uiteindelijk lag ik uitgeput en huilend op de grond. De stoel was samen met mij omgevallen en was naar de hoek van de kamer gestopt. Ik zag hoe mijn polsen bloedden van de gespen. Alles deed me pijn. Ze hadden me getrapt, meerdere keren, in mijn buik, tegen mijn schouder, maar voornamelijk tegen de stoel. Een aantal keer was mijn hoofd geraakt door een vuist. 'Zo heksje, wij zijn niet bang en gedraag je vanaf nu.' Ik voelde hoe twee van die grote handen me losmaakten. Mijn laatste beetje eer werd teniet gedaan toen ik als een zak beschimmeld eten achter hem aan werd getrokken, mijn enkel in zijn hand.
Er klonk gerinkel van sleutels, ik lag even stil en werd vervolgens de cel weer ingesleept. Een laatste trap tegen me om me binnen te krijgen, en de deur sloot.

Er verstreken millennia, weken, dagen, uren of minuten: ze wist het niet meer. Tijd had elke betekenis verloren. Haar geest zweefde op een plek die ze dacht nooit meer te zien. Ze proefde de zilte zeelucht, hoorde de branding in de verte: een meeuw krijste. Als in een droom zag ze de herberg waar ze als klein meisje opgegroeid was, de braamstruiken die aan de oostzijde groeiden: geruisloos zag ze de deur opengaan en voelde zich zweven terwijl tegelijkertijd de lach van haarzelf, als klein meisje, tot haar doordrong, griezelig ver weg. Twee armen, ruw door het zware werk: ze zag het vertrouwde gezicht, de brede kaaklijn en de donkere wenkbrauwen: de lijntjes die diepe voren in het knappe gezicht hadden getrokken. De ogen die haar aankeken waren even grijs als de hare en onder het kapje dat ze droeg kwamen enkele bruine krullen tevoorschijn. Myra snikte even. De mond van het vertrouwde gezicht plooiden zich tot een glimlach en zeiden iets: maar ze kon het niet verstaan. Wat had ze het koud! 'Moeder,' snikte ze, maar het vertrouwde gestalte zweefde langzaam weg: de muren van de herberg vervaagde, ze voelde hoe ze de grip verloor. Ze voelde zich vallen als het kleine meisje dat ze toen was, wegvallen uit de droom -
En ze opende haar ogen. Ze ademde de lucht in en kneep haar ogen weer dicht, om ze daarna weer te openen. Tranen blonken tussen haar wimpers. Haar jeugd, haar moeder - even had ze het gezien. Maar nu was ze weer terug. Terug in de echte wereld, in de gevangenis, met een beurse Evesa dicht tegen zich aangedrukt die nog sliep, of wakker was, ze wist het niet. Ze leunde tegen de muur aan met het hoofd van haar vriendin in haar schoot. Ze ademde de lucht uit en snikte krampachtig. Een golf van misselijkheid overviel haar en ze had pijn, overal en nergens. Hoe lang zaten ze hier nu? Waar waren Gabriël en Michael?

Ik voelde hoe de persoon achter me bewoog, en zei zacht, maar emotieloos: 'Vandaag is het de dag... We gaan dood en ze zijn er niet...' Met moeite verlegde ik mijn lichaam en ik draaide me om naar de persoon achter me. Terwijl ik draaide, klemde ik mijn tanden hard op elkaar. Ik wilde haar niet laten weten hoeveel pijn alles me deed. Ik wist zeker dat ik dingen gekneusd had, ik kon de ijzergeur rijken als ik mijn handen optilde, maar zien kon ik het niet. God zij dank, ik kon niet zien wat ze me hadden aangedaan. Kort sloot ik mijn ogen. TRanen welden op. 'Myra... Ik.. Het spijt me...' De laatste dagen had ik het niet uit mijn hoofd kunnen zetten. We zaten hier vanwege mij. Het moest wel. Ik hoorde blind te zijn en nu ze mij genezen had... Ik legde mijn handen voor mijn ogen en begon zacht te snikken. Lang om echter in mijn zelfmedelijden te zitten, had ik niet. Ik hoorde de zware voetstappen van mannen in ridderkostuum en keek om naar de tralies waar drie gedaanten tevoorschijn kwamen. 'Het spijt me zo,' fluisterde ik Myra toe en ik kneep even in haar hand. 'Echt heel, heel erg...'
Niet veel later liepen we buiten. Of iets wat daar op leek. Schuin voor me liep de voorste man en achter ons allebei liep een andere bewaker die me min of meer vooruit duwde, maar me bij mijn bovenarm vasthield, waardoor ik niet viel. Het felle licht van buiten prikte, en mijn ogen traanden niet alleen van verdriet. Ik probeerde opzij te kijken naar Myra. Mijn beste vriendin.

Ze hield Evesa dicht tegen zich aan terwijl ook de tranen over haar wangen liepen, beekjes trekkend in het vuil van haar gezicht. Hoe lang hadden ze hier gezeten? Langer dan vijf dagen. Daar was ze zeker van, want elke dag bij het zonsondergaan had ze een streepje getrokken op de muur. Ze kon ze niet zien door het waas van tranen, maar ze wist dat het er zes moesten zijn. Zeven, met deze dag.
Ze wilde nog zoveel zeggen, zoveel doen, zoveel woorden! Echter kwamen er voetstappen en werden ze meegenomen. Het was anders dan de keren dat ze gehaald werden om gemarteld of ondervraagd te worden. Dat wist ze. Evesa had het ook al gezegd. Dit was hun laatste dag.
Tussen twee bewakers in werd ze voortgeduwd, half gedragen. Het leek of ze een rots was zo zwaar, waar grote blokken van afrolden toen ze vooruit gesleurd werd, geluidloos splinterend en vallend in een eindeloze hoop vuilnis en stof. Ze voelde zich zo misselijk als een hond en haar buik deed zeer: een misselijkheid die ze niet kon bedwingen en ze gaf over, haar gezicht afwendend, terwijl taai fluim aan haar kin bleef plakken.
Toen ze uiteindelijk tegen het zonlicht knipperde dat zo fel was dat ze haar ogen moest sluiten, trof de wetenschap haar als een vuistslag.
Ze was zwanger.
Door paniek vlogen haar ogen open, terwijl ze nog altijd struikelend voortgesleept werd tussen de twee bewakers in: haar ademhaling ging versneld. Het kon niet anders. Hoe lang had ze ook geen bloedingen meer gehad? En dan die misselijkheden, vooral in de ochtend... Ze begon plots te huilen, hulpeloos, woest met haar hoofd schuddend. Het kon niet waar wezen. En nu was ze op weg naar de dood: de dood, samen met Evesa. Ze stribbelde tegen, schold en vloekte tegen de bewakers en snikte stormachtig.
Ze bemerkte dat ze over straat liepen. Mensen keken haar aan; gestalten op stokken met witte vlakken in plaats van gezichten, ze kon ze niet onderscheiden door de waas van tranen. Maar bemoedigende kreten klonken, scheldwoorden richting de bewakers en andere begeleidende soldaten. Ze kwamen dichterbij, gleden langs haar heen en verdwenen. Ze haalde snikkend adem, zo krampachtig dat haar hele lichaam schokte. Paniek nam bezit over haar. Michael. Waar waren Michael en Gabriël, waar bleven ze, die stomme idioten?

En daar kwamen de paarden in een rustige galop, tientallen, honderden, achter elkaar opgesteld in rijen van drie. De koninklijke banieren wapperden boven de ruiters, scherp aftekenend tegen de blauwe ochtendlucht. De hoeven roffelden over de bodem heen als de donderende branding. De ruiters weken scherp af de ophaalbrugover, de buitenste poort door: een halve mijl, toen de tweede poort. Trompetten klonken en kreten werden razendsnel overgegeven: 'De koning is terug!'
Aan het hoofd reed een jonge man, de donkere cape achter zich aangolvend. De onderste helft van zijn gezicht was bedekt onder een baard: zijn haar was langer, zijn gelaat vermoeid. Gabriël keerde, onwetend in wat voor situatie Evesa en Myra verkeerden, terug. Ze waren langer weggebleven dan eigenlijk de bedoeling was geweest, maar een schermutseling met enkele stammen uit het Noorden had voor vertraging gezorgd. Ze hadden de hele nacht doorgereden. Hij was chagrijnig en moe. Hij verlangde naar het kasteel, de stad, een bad: maar uiteraard verlangde hij naar Evesa. Hij kon haar lichte geur alweer ruiken, haar lach horen, haar lichaam tegen de zijne aanvoelen.
De ruiters galoppeerden de binnenste poort door, waar de straten veranderden. Kinderkopjes en overhangende huizen: het was nog rustig op de vroege ochtend. Vreemd rustig, vond hij, maar hij was te vermoeid om er acht op te slaan. De paarden werden ingehouden tot een rustige stap. Hij zuchtte en wierp een blik opzij naar Michael, die naast hem reed. 'Zo,' glimlachte hij. 'We zijn weer thuis.'
Hij vermoedde nog niets toen een enkele ruiter snel op de grote groep af kwam gegaloppeerd. De man hield het dier in, dat schuimbekte van vermoeidheid. Gabriël voelde een ongerustheid in zich opkomen: 'Spreek, man!'
'Sire! Ze hebben vrouwe Evesa gevangengenomen. Ze willen haar vandaag terechtstellen, samen met...'
Gabriël hoorde de ruiter niet eens meer. Hij staarde hem aan. Enige tellen, niet in staat de boodschap in zich op te nemen. 'Terechtstellen? Ben je gek geworden - zijn ze hier helemaal krankzinnig geworden?'
Zijn neusvleugels trilden toen een vlaag van woede door hem heenschoot. Hij keerde Rover om, wierp een blik op Michael en brulde toen naar de soldaten achter hem: 'Volg mij!' waarna hij met een 'Yaa!' zijn paard aanspoorde tot een halsbrekende galop.

Ik schrok van Myra. Ze leek altijd zo rustig, maar nu was het andersom. Ik had mijn lot aanvaard, wist dat ik zou sterven, maar Myra verloor ineens haar kalmte. Met bange ogen keek ik naar mijn vriendin opzij en ik voelde hoe de angst nu ook mij om mijn hart sloeg. Tranen bleven over mijn wangen rollen toen ze me vast begonnen te maken aan een houten paal, midden in een stapel brandhout. Mijn focus bleef op mijn vriendin. 'My... Myra,' fluisterde ik haar toe. 'Alsjeblieft.' Ik stak haar mijn hand toe en wist die van haar een seconde te pakken. Met moeite perste ik een glimlach tussen mijn lippen vandaan. 'Je bent mijn beste vriendin. Echt. Het spijt me,' piepte ik haar toe.
Ik schrok van de klap tegen mijn wang. 'Bek dicht heks.' De man trok mijn handen goed strak samen met het touw achter mijn rug. 'Nog maar een paar minuten...'

Ik fronste van de man. Evesa? samen met? Ik wist al samen met wie ze was en snel galoppeerde ik achter de koning aan. Ook al was ik bang dat ik dit zou aanschouwen, toch kwam het als een enorme klap toen ik die twee jonge, beschadigde vrouwen op de brandstapel zag staan. Nog heel even en hij zou aangestoken worden. Gabriel en ik stopte vlak voor de stapel. Mensen keken naar ons op en de ridders achter ons, maar ik merkte het niet. Ik zag alleenmaar Myra, mijn Myra daar staan, vastgebonden. Ik sprong van het paard en beende de brandstapel op. 'Myra!' Een man hield me tegen, maar ik duwde hem hard aan de kant. 'Probeer me aan te raken en ik onthoofd je. Met toestemming van de koning,' siste ik hem toe waarna ik verder stapte en bij Myra kwam. 'Myr... Wat...' Mijn hart stond stil toen ik haar in haar ogen keek. Ze was zo ongelukkig. Ik slikte en was even kwijt wat ik had willen zeggen.

Hij stuurde het paard zo snel mogelijk als hij kon door de opeengepakte menigte, die haastig uiteen week. Er klonken bemoedigende kreten: 'De koning is terug!' of 'Sire, red vrouwe Evesa en Myra, ze zijn onschuldig!' en ook: 'Dood aan die laffe aanhangers van Feltner!' Gabriël's gezicht was vertrokken in een afschuwelijke grimas terwijl hij met zijn hakken in de flanken van zijn paard hakte. Kon het dan nooit eens rustig zijn? Was de oorlog nog niet voorbij? Welke godallemachtige boerenlullen hadden nu weer iets bedacht? Wat deden ze nu met Evesa en Myra? Een ijskoude hand leek om zijn hart te liggen. Wat als ze te laat waren...
Daar doemde het schavot op als onwillig uit de mensenmenigte. Palen rezen omhoog, daaraan twee figuurtjes vastgebonden, vuil, vies, de losse haren wapperend in de ochtendbries. Enkele andere figuren stonden erbij: hij kon een beul onderscheiden, een priester. Zijn hart rommelde als een bezetene. Eerst weigerde hij het te geloven. Of misschien is het juister om te zeggen dat zijn hersens niet in staat waren het feit in zich op te nemen dat toch voor zijn ogen duidelijk genoeg was.
'Wat is hier in godsnaam aan de hand?' bulderde zijn stem als de donder terwijl hij Rover zo abrupt inhield voor het houten schavot dat het dier protesterend hinnikte. Met een gerinkel was zijn lange slagzwaard getrokken. Er stonden soldaten om het schavot heen, die achteruit deinsden bij het zien van de woeste koning, zijn kwade schilddrager en daarachter een complete ruitercompagnie, net terug van een strijd in het noorden, kwaad en bloedlustig. 'Raak die vrouwen nog met één vinger aan en ik zal jullie zelf verbranden, stel vuile ratten!' Hij sprong van Rover af en stapte het schavot op. Enkele mannen trachten hem tegen te houden, maar hij smeet ze simpelweg opzij, zijn eigen soldaten bevel gevend de overgelopen soldaten te ontwapenen, daarna snauwend naar zijn luitenant om de huichelachtige pastoor te grijpen. Hijzelf beende snel naar de dichtstbijzijnde brandstapel waar Evesa aan was vastgebonden.
Evesa. Zijn hart bloedde toen hij zijn blonde engel zo zag vastgebonden. Geronnen bloed zat op haar gezichtje, dat bont en blauw was: de huid van haar polsen waren ruw ontveld: de jurk was gescheurd, vuil en vol bloed. Hij smeet rinkelend zijn slagzwaard aan de kant en trok zijn dolk. Snel hakte hij de touwen weg waarmee Evesa was vastgebonden en drukte het meisje snel tegen zich aan toen ze trachtte te vallen. De dolk viel uit zijn handen: zijn sterke armen sloegen zich om het meisje heen en hielden haar dicht tegen zich aan. 'Evesa, o Evesa,' was het enige wat hij eruit kreeg, schor en met een prop in de keel. Hij voelde zich ziek van ellende tengevolge van de afschuwelijke situatie waar Evesa in moest hebben verkeerd en woedend dat hij aan een dergelijke mogelijkheid niet had gedacht.

Myra had haar ogen gesloten en zweefde op de rand van bewusteloosheid. De stemmen en kreten van de menigte vervaagden: haar eigen hartslag dreunde in haar oren, kalmer, rustiger... Ze voelde hoe de warme ochtendzon over haar gezicht streek en de huiverde. Wat had ze het koud... Ze hoorde stemmen die iets zeiden maar ze begreep het niet.
Ze voelde een verblindende pijn in haar buik gevolgd door misselijkheid. Grimmig spande zich in om bij bewustzijn te blijven waarbij de pijn meteen zo hevig terugkeerde dat ze het gevoel kreeg dat haar lichaam erdoor werd verscheurd. Blijkbaar moest ze toch even bewusteloos zijn geweest, want toen ze haar ogen weer opende stond Michael opeens voor haar. Geluiden schenen niet meer tot haar door te dringen. Ze moest wel dromen. Of nee, ze was dood, gestorven. Ze hapte naar adem en beefde. Ze zag zijn vermoeide, ongeruste gezicht: enkele donkere haren trilden door de wind tegen zijn voorhoofd aan. Hij had zijn mond geopend om iets te zeggen, maar ze verstond hem niet. Wat was ze koud... 'Michael,' zei ze, maar ze wist niet of ze wel werkelijk geluid had gemaakt of dat ze het alleen maar dacht. 'Michael, laat me niet alleen, ik wil niet sterven, niet nu...'

Ik liet me slap in de armen van mijn prins vallen. Hij was er... Wonderbaarlijk genoeg was hij er, altijd net op tijd. Ik wist mijn handen op te tillen en de man aan de bovenkant van zijn harnas vast te pakken. 'Mich...' fluisterde ik met schorre stem. 'Mich...' Meer kwam er niet uit. Mijn keel was pijnlijk en droog. Ik sprak als een oude dame.
Ik merkte niet dat de tranen over mijn wangen rolden totdat ik bijna verdronk in de zoute zee die ze vormden tussen mij en Michael. Langzaam tilde ik mijn hoofd op en wist ik het gezicht boven me te bekijken. Hij was er weer, mijn reddende en beschermende engel. Zijn gezicht leek licht te geven en het was alsof de zon een aureool om zijn hoofd vormde. Ik sloot mijn ogen, om ze geschrokken weer te openen toen iets me vastpakte. Voor ik het wist werd ik opgetild en ik opende mijn mond om te schreeuwen. Boven me bevond zich het hoofd van een man die veel te snel oud werd. Een man die me met rode ogen en tranen op zijn wangen aankeek. 'Je bent oke... We brengen je naar huis...' Hoe het kon, wist ik niet, maar ik wist er een glimlach uit te persen voordat ik mijn ogen sloot en verder wegkroop in de armen van mijn vader.

Dan heeft Michael zijn handen vrij voor andere dingen haha.
Oh en haar vader heeft een appeltje met hem te schillen.

'Ik laat je niet sterven.' Ik had sterk willen klinken, maar een vermoeide, angstige stem was het enige wat klonk. Ik maakte de touwen los en haalde mijn meisje van de paal af. Het moest er vast heroïsche uitgezien hebben hoe ik met haar in mijn armen van de brandstapel stapte, maar dat was alles behalve hoe ik me voelde. Ze was bijna dood geweest en dat was omdat ik haar niet in bescherming had genomen. Ik had haar alleen achtergelaten en dat was stom. Enorm stom. 'Probeer wakker te blijven alsjeblieft,' fluisterde ik in haar oor. 'In ieder geval totdat je een dokter hebt gezien.' Ik keek om naar mijn vriend die net Evesa overdroeg aan haar vader. Hij moest ze hier een lesje leren. Ik daarentegen, was daar veel te moe voor.

Evesa was veilig voor dit moment. Haar vader had haar in de armen. Gabriël zag hoe de hofarts, trouw gevolgd in de menigte, naderbij schoot: hij wist nu dat het goed zou komen, als ze althans niet te erg verwond was. Hij had zich gekeerd naar de pastoor en de beul, die ontwapend en vastgehouden werden door enkele van zijn soldaten. De pastoor zag wit en zijn gezicht was als een masker, waarin alleen de ogen paniekerig schenen te leven: zijn gezicht stak vreemd af tegen zijn zwarte pij. Gabriël beende naar voren, stap voor stap, waarbij zijn laarzen een dof dreungeluid maakte op het schavot. Bij elke stap van zijn laarzen dook de pastoor iet verder in elkaar. Uiteindelijk was Gabriël zo dicht bij dat hun neuzen elkaar hadden kunnen raken. Hij greep naar zijn hals en kneep die dicht, snauwend: 'Wat was het idee hierachter? Was het jouw zielige, kleinzerige idee om deze twee onschuldige vrouwen te verbranden?' Zijn vingers sloten zich wat meer: zijn blauwe ogen schoten vuur.
De pastoor kon er slechts een piepgeluid uitkrijgen: 'Sire, het is niet wat u denkt... God vertelde...'
'Houd je kop, ik ben degene die hier praat. Je bent een aanhanger van Feltner, hoor ik al?' De manier waarop Gabriël een vloek in het gezicht van de man slingerde verried nog duidelijker zijn afkeer tegen de man die bijna Evesa en Myra hadden gedood. 'Jij verdomde idioot, de oorlog is door ons gewonnen. Verschuil je je nu achter de kerk? Smerige klootzak!'
'Sire, het zal niet meer gebeuren...'
'Nee, zo zeker als je in de hel komt.' Gabriël verzwakte de greep om de hals van de pastoor, maar greep hem nu in zijn kraag en gaf hem zo'n machtige zwaai van zijn sterke armen dat hij tussen de toeschouwers terechtkwam. Die waren tot dusverre stil geweest, maar begonnen nu te schreeuwen, te trekken aan de kleding van de pastoor: er glommen messen in het zonlicht. Kreten stegen op: 'Lynch hem, martel hem!' en 'dood aan deze verrader' of 'lang leve koning Gabriël!'.
Met een gezicht dat uit graniet gehakt leek zag Gabriël het enige tellen aan, keerde zich toen om en beende snel naar de plek op het schavot waar Evesa en Myra waren neergelegd en werden onderzocht door de hofarts. Hij knielde neer bij Evesa en legde zijn mantel onder haar hoofd neer, greep haar hand. 'Hoe erg is het?' vroeg hij gejaagd aan de arts.

Myra voelde haar krachten minder worden. Ze was veilig in de armen van Michael en ze wist niet of ze nu nog leefde of al dood was: het maakte haar niks meer uit.
Er scheen licht op haar gezicht. Ze opende haar ogen en keek recht omhoog en zag een puur, oneindig diep blauw, zo helder dat het pijn deed aan haar ogen. De lucht: er dreven wolken. De oranje zon stond laag en viel op haar gezicht. Naast haar hoorde ze een stem die ze vaag kende: 'Jullie waren net op tijd... Die smeerlappen... Ze hadden hen al een tijdje gevangen genomen. Zo te zien is vrouwe Evesa ook ernstig gemarteld...' Ze draaide haar hoofd wat naar links en zag een gezicht met diepe rimpels en vermoeide trekken. Ze herkende hem: de hofarts. Ze sloot haar ogen, bewoog even; haalde diep adem. Toen begon de pijn weer, een brandende, razende pijn, overal en nergens. Hemel, o hemel... Wie kermde daar zo? Weer hoorde ze een stem, maar ze kon de woorden niet verstaan en ze was koud. Was Michael er nog? Ze taste om zich heen in blinde paniek en vond zijn hand, veilig en vertrouwd, die ze kneep.

Myra was heel erg koud geweest en de dokter had me opgedragen haar dicht bij me te houden zodat ze zich aan mijn lichaam kon warmen. Om die reden lagen we nu samen in een deken op ons bed. Ik had mijn shirt uitgetrokken en de knoopjes van haar jurk open gemaakt zodat haar borst zo dicht mogelijk bij de mijne lag. Zacht streelde ik door haar haren heen terwijl ik constant checkte of er al meer leven in haar kwam. Af en toe bewogen haar ogen onder haar oogleden, maar verder gebeurde er niet veel.
Ik voelde me verschrikkelijk. Mijn lichaam was moe, verstikkend moe, maar slapen ging niet. Ik gunde mezelf geen rust voordat ik zou weten dat het goed kwam met haar. Een traan liep over mijn wangen, gleed langs mijn neus en belandde op haar voorhoofd. Zacht streelde ik de traan weg. Een benauwende woede borrelde in me op. Wat hadden we gedacht? Natuurlijk konden we ze niet achter laten hier alleen. Myra had Evesa laten zien. We hadden zoiets ooit kunnen verwachten en nu waren we er niet geweest om haar te beschermen! Ik drukte Myra dichter tegen me aan en drukte mijn gezicht in haar haren. Tranen begonnen sneller over mijn wangen te rollen, om opgevangen te worden in haar haren. Het was mijn schuld.

Evesa sliep. Ze was heel erg toegetakeld, maar ze zou het overleven. De arts wist alleen niet of er blijvend letsel zou blijven. De oude vader streelde langs de wang van zijn dochter. Zijn ogen gleden over het lichaam heen. Ze was blauw, overal onder haar kleren. Boven haar nachtjurk zag ik een stukje van het litteken dat ze had opgelopen toen ze was neergestoken. De man rechtte zijn rug en draaide zich om naar de koning. 'We moeten praten. Niet hier.' Kort ging zijn blik naar Evesa. Die wilde niet horen wat hij te zeggen had, maar hij meende het. Dit leven was niet goed voor haar.

Gabriël knikte om te kennen te geven dat hij Evesa's vader gehoord had. Hij zag op de rand van het bed en hield Evesa's koude hand in de zijne. Zijn ogen waren rood en er lagen diepe kringen onder: zijn haar zat door de war, zijn baard was vuil. Hij had zich van zijn zware uitrusting ontdaan en droeg nog steeds de simpele, vuile tuniek die hij eronder had gedragen, stijf van opgedroogd zweet en modder. Zijn uiterlijk interesseerde hem niet. Niks kon hem op dit moment interesseren. Evesa was gevangen genomen en gemarteld. Wie weet wat ze nog meer met haar hadden gedaan. Ze hadden haar bijna gedood. En hij was er niet geweest. Een aanhanger van Feltner... Wie weet hoeveel er nog meer in de stad waren. Wie weet wat er nog meer kon gebeuren. Later vanavond zou er een bespreking zijn met de raadsheren... Hij wendde zijn ogen niet van Evesa af, die nu sliep. Ze maakte af en toe een beweging met haar hoofd waarover hij zich ernstig bezorgd maakte.
Hij besefte dat Evesa's vader stond te wachten en hij stond op. Hij voelde zich als een rotsblok zo zwaar, vermoeid en vuil, vol schuldgevoelens en haat. Hij drukte een kus op Evesa's hand en liet die toen los, draaide zich om naar Evesa's vader, knikte en liep met hem mee. Er was nog maar heel weinig over om hem een gillende zenuwaanval te bezorgen.

Het eerste wat ze besefte was warmte. Ze voelde zich heerlijk warm, gewiegd, zonder zwaarte. Langzaam kwamen haar zintuigen terug, heel langzaam, een voor een. Ze voelde de zachte stof van de lakens: ze voelde een lichaam naast de hare, een zacht bed. Met het terugkeren van het gevoel werd ze zich ook bewust van de pijn, vooral diep in haar onderbuik, maar hij was dragelijk. Nu kon ze horen: gesmoord gesnik, diepe ademhaling. Langzaam opende ze haar ogen en liet deze wennen aan het licht dat door de vensters heen naar binnen filterde in een goudkleurig licht. Was ze niet dood? Ze knipperde even, draaide langzaam, heel langzaam haar hoofd en wat ze zag bracht een glimlach op haar bleke gezicht. 'Michael,' fluisterde ze schor, terwijl ze voorzichtig haar hand optilde om met haar vingers zijn wang te beroeren. 'Michael,' fluisterde ze nog een keer, niet kunnen gelovend dat ze niet dood was, niet verbrand, maar nu in een bed lag met hem.

Vluchtig veegde ik de tranen van mijn wangen af om me groot te houden voor haar. Ik streelde een keer over haar wang en legde toen mijn hand achter haar hoofd en drukte haar lippen tegen de mijne aan. Die lippen, ik had ze zo gemist terwijl we weg waren. 'Soms wens ik dat ik nog gewoon die verkoper was. Dat jij mijn verkopersvrouw zou zijn. Gewoon een simpel leven.' Ik keek haar in de ogen en probeerde te glimlachen. 'Hoe gaat het met je Myra? Heb je heel erg pijn?' Ik legde een hand op haar heup neer en streelde haar zacht. Even verbeelde ik me dat ze was aangekomen, maar het zouden vast kneuzingen zijn en ik tilde mijn hand snel weer op.

Ze kwamen op de gang en voorzichtig sloot de man de deur, een laatste blik werpend op zijn dochter. Een oud hartzeer kwam op terwijl hij zich omdraaide naar de koning. 'Dit... Hier...' De man moest even ademhalen voordat hij verder kon praten. Tranen welden op in zijn ogen. 'Dit is waarvoor ik haar altijd heb willen beschermen. Ik wilde haar weg houden van dit leventje en dit is precies de reden waarom! Dit leven is gevaarlijk en kortzichtig. En nu... Nu hebben ze mijn dochter pijn gedaan. Alweer!' De stem van de man schoot omhoog en snel legde hij een hand voor zijn ogen. Ruw werden de tranen weggeveegd. Het gezicht veranderde van wanhopig en verdrietig, in een kwaad en ietwat intimiderende. 'Ik zweer je Gabriël. Je mag dan wel de koning zijn, maar ik beslis over het leven van Evesa en dit leven is niet goed voor haar. Ik zal je nog één kans geven, maar als je die verpest... Als mijn dochter nog één keer pijn ervaart, geestelijk of lichamelijk, dan neem ik haar mee. Dan krijgt ze haar oude leventje terug!' De oude man was dichterbij gekomen en tikte mijn zijn vinger tegen de borst van de langere, sterkere man. Alle woede die zich had opgestapeld kwam er eindelijk uit. 'Oh en ik ben ook helemaal niet blij dat ze kan zien! De wereld is een godvergeten plaats! Ze is opgegroeid in een sprookje en het enige wat jij haar geeft is de een rauwe wereld zonder vrijheid!'

Er verscheen een glimlach op Myra's bleke gezicht. Ze tilde een zacht trillende hand op en veegde de laatste restanten van Michaels tranen weg. 'Het maakt nu niet uit wat we zijn,' kreeg ze er zacht uit, schor fluisterend, alsof ze bang was dat als ze harder zou praten er iets van binnen zou breken. 'Marktkooplui of schilddrager en hofdame... Zolang ik maar bij jou kan zijn.' Hun blikken kruisten elkaar een ogenblik dat een eeuwigheid scheen te duren. Toen sloot ze haar ogen toen Michael zijn hand op haar heup legde, vlak bij haar buik. De pijn nam door zijn gebaar af, maar tranen persten zich tussen haar wimpers door. Tranen als grote glinsterende druppels die uit haar ooghoeken opwelden en aan weerszijden van haar neus omlaag rolden. Ze klemde zich aan hem vast en verborg haar hoofd in de holte waar zijn hals overging in zijn schouder. Ze begon te huilen, met uithalen alsof ze een klein meisje was. Alle spanning moest er op deze manier uit. 'Michael,' hikte ze, 'ik, ik ben... jij... je wordt...' Maar ze was niet meer in staat om te spreken.

Gabriëls mond was droog als kurk en het koude zweet stond in zijn handen. Hij staarde Evesa's vader aan, niet goed wetend wat hij moest zeggen op hetgeen wat hij nu had gehoord. Zijn donkere wenkbrauwen werden gefronst als een donkere boog. Dit is waarvoor ik haar altijd heb willen beschermen. Ik wilde haar weg houden van dit leventje en dit is precies de reden waarom! Dit leven is gevaarlijk en kortzichtig. En nu... Nu hebben ze mijn dochter pijn gedaan. Alweer! 'Heb willen beschermen van dit leventje... Evesa? Hoe bedoelt u dat?' vroeg hij verdwaasd, proberend de cryptische woorden te ontcijferen. Willen beschermen van het koninklijk huis? De man klonk alsof Evesa er al eerder kennis mee had gemaakt en hij begreep het niet. Hij bleef de vader aanstaren toen die uiteindelijk met de allure van een toneelspeler tegenover hem stond en hun blikken elkaar maten. Uiteindelijk sloeg Gabriël de ogen neer. Hij was vermoeid: hij kon zich niet herinneren zich eerder zo vermoeid te hebben gevoeld sinds de oorlog enkele jaren geleden waarbij Evesa gewond was geraakt... De toekomst scheen zich te herhalen. Uiteindelijk sloeg hij zijn blik weer op naar Evesa's vader. Zijn mondhoeken vertrokken zich, maar het was een treurig lachje. 'Ik weet dat ik tekort ben geschoten. Maar... wel, ik heb ook uw toestemming nodig... Ik wil graag Evesa trouwen. En dan zal ze zelf mogen beslissen of ze bij mij blijft of niet, want ik weet dat ik haar tekort heb gedaan.'

Beide handen werden op de achterkant van haar hoofd gelegd. Zacht gleden ze door haar haren heen als liefkozend gebaar. 'Rustig maar. Praat maar niet als het pijn doet. Ssst.' Mijn lippen plantte ik kort op haar haren. 'Doe jezelf niet meer pijn, probeer rustig te doen schat. Alsjeblieft.' Zelf vocht ik ook tegen mijn tranen, maar nu zei wakker was probeerde ik ze binnen te houden. Ik moest sterk blijven voor Myra. Ze verdiende een sterke man.

De oude man zakte in elkaar en zuchtte. 'Evesa weet het niet en dat wil ik graag zo houden.' De man haalde een hand door zijn haren heen en keek van Gabriel weg. 'We kunnen het er later wel een keer over hebben.' Hij wilde zich omdraaien, maar Gabriel sprak weer. Verbaasd keek hij om en enkele momenten lang was hij stil. Hoe durfde deze man dit te vragen na zijn preek? Tegelijk sprak het van moed. Hij wilde wel heel graag met Evesa trouwen, zijn dochter. De oude man schudde zacht zijn hoofd. 'Gabriel, je moet iets over mijn dochter weten, denk ik.' Weer was het even stil voordat de man aan zijn verhaal begon. 'Je zou het misschien niet zeggen, maar ooit was ik een rijke man van adel. Ik droeg diezelfde dingetjes als jij droeg en had de prachtigste vrouw ter wereld. Ze leek heel erg op Evesa.' Zijn ogen bekeken het verbaasde gezicht van de koning. 'Maar geloof me, dat leven beviel me helemaal niet zo. Je zit opgesloten tussen de muren van je huis omdat je te goed bent om zelf naar de markt te gaan.' Een zucht. 'Toen Evesa er kwam... We waren eerst zo blij, maar toen merkten we dat er wat met haar aan de hand was. Mijn vrouw,' in de stem klonk walging door, 'wilde geen goddeloos kind en liet mij kiezen tussen het kind en haar. Dat was niet moeilijk.' Een schamper lachje, maar toen werd zijn stem weer serieus. 'Evesa weet dit niet oké? En dat wil ik liever zo houden.'

'Evesa, u, van adel...' stamelde Damon, verbaasd over de plotselinge ommezwaai van het onderwerp naar deze bekentenis. Het was grappig om de snelle verandering op zin gezicht te zien. Zijn gezicht drukte de grootste verbazing uit. Hij bleef Evesa's vader aanstaren, die een schamper lachje uitte en hem vertelde dat Evesa het niet wist en hij het liever ook niet had dat ze het wist. Langzaam bevochtigde Gabriël zijn droog geworden lippen en keek de oudere man aan. In de enkele weken tijd sinds hij van het kasteel weg geweest was leek Evesa's vader wel twaalf ouder te zijn geworden. Diepe groeven tekenden zijn gezicht en de joviale maar kalme uitdrukking was verdwenen. Hij houdt zielsveel van zijn dochter, dacht Gabriël en voelde een brok in zijn keel, om zelfs daarvoor zijn vrouw en rijkdok te verlaten. Hij moest een paar keer diep ademhalen voor hij een woord kon uitbrengen. Waar waren de juiste woorden als je ze nodig had? 'Ik... Wel, ik... Ik kan begrijpen dat u Evesa wil beschermen. Maar ik wil hetzelfde en heb het allerbeste met uw dochter voor - en ik kan het me niet vergeven dat ze nu dit heeft moeten overkomen. Maar ik houd met heel mijn hart van haar. Als zij het wil, en met uw permissie, zou ik alsnog haar hand willen vragen, juist om haar te beschermen. Uiteraard zal ze alle vrijheid krijgen die ze wil, evenals u, als haar vader.' Hij wist hoe stommelend zijn woorden moesten klinken, maar hij was doodmoe, verslagen en kapot: het enige wat hij wilde was de vrede bewaren met deze oudere man, naast Evesa kruipen en bij haar blijven tot ze wakker zou worden... Hij rechtte zijn rug en richtte zijn haast melancholieke blik weer op Evesa's vader.

Eindelijk kon ze stoppen met huilen. Ze droogde haar gezicht met de mouw van de schone nachtjurk (ze kon zich niet herinneren dat ze gewassen was en haar wonden verzorgd, maar blijkbaar was dit wel het geval geweest). Even twijfelde ze met de gedachte dat ze het hem later zou vertellen - maar toen ze zijn ogen zag waar tranen in glinsterden, besloot ze het nu te doen. Ze keek naar de krassen en blauwe plekken op zijn gezicht en bovenlichaam, enkele oudere wonden die littekens begonnen te worden. Langzaam volgden haar vingers de lijn van zijn jukbeen en gleed over de boog van zijn wenkbrauw. Hij had zoveel mee moeten maken de afgelopen weken: en nu deze thuiskomst... Het goede nieuws wilde ze hem nu niet achterlaten. Haar lippen plooiden zich tot een glimlach: 'Weet je nog, die tijd geleden, dat we bij het graf van je ouders waren?' fluisterde ze zacht. 'Dat jij vertelde dat je altijd van me zou houden... en van onze kinderen? Dat ik vertelde dat ik altijd zoveel kruiden had genomen die ervoor zorgden dat ik nooit zwanger zouden worden?' Ze stopte even om op adem te komen, maar bleef glimlachen. 'En nu... je wordt vader, Michael.'

Met stomheid geslagen keek ik Myra aan en het duurde even voordat de volledige boodschap tot me door was gedrongen. Ik werd vader. Myra was zwanger. Een grote lach verscheen op mijn gezicht en mijn ogen begonnen te stralen terwijl ik haar vastpakte en haar vol blijdschap kuste. 'Nee, nee is het echt waar Myra? Ben je zwanger? Krijgen we een kindje?' Ik keek naar haar buik, kwam overeind en boog me erover heen. Zonder er verder over na te denken trok ik haar jurkje omhoog, zodat haar blote buik zichtbaar werd. Ik boog voorover en kuste haar buik. De blijdschap die ik nu voelde was onbeschrijfbaar. Een kind. Een kindje van ons tweeën! Zonder na te denken over haar verwondingen legde ik beide handen op haar heupen en ik legde mijn hoofd neer op het kleine buikje. 'Dit is echt geweldig nieuws. Geweldig nieuws.'

Langzaam knikte de man. 'Maar ik meende het wel. Als ze nog een keer pijn lijdt...' De man sloeg zijn ogen neer. 'En maak je geen zorgen. Ze zal ja zeggen. Ze houdt van je en verwijt je niets voor alles wat ze meemaakt. Mijn dochter is een geweldig mens, ziet alleen maar het goede.' Kort keek de vader op naar Gabriël, knikte een keer en liep, of eigenlijk slenterde, hij weg. Hij kon zijn dochter niet meer zien in deze staat. De laatste paar dagen waren verschrikkelijk geweest. Hij had niet geweten waar zijn dochter was geweest en vanochtend had hij haar ineens op het plein gezien. In deze staat. Een huivering trok door het lichaam.

Ik was ondertussen wakker geworden. Mijn hele lichaam voelde zwaar en pijnlijk. Voorzichtig had ik het deken opgetild en mijn nachtjapon omhoog geschoven. Mijn lichaam vertoonde verschillende kleuren, in verschillende kleurcombinaties. Ondanks dat het zo'n pijn deed, intrigeerde het me. Dat mijn normaal zo kleurloze huid, nu zoveel kleuren vertoonden.
Zacht gleed mijn vinger over een wond heen. Een riem was daar tegenaan geslagen. Zodra ik het aanraakte, begon de wond te branden en snel tilde ik mijn hand weer op. Met de grootste voorzichtigheid deed ik mijn japon weer naar beneden. Zoekend keek ik rond. Waar was iedereen eigenlijk?

Myra had de ogen gesloten, maar de glimlach was niet van het gezicht verdwenen: integendeel, hij was breder geworden, zodat er op de bleken wangen een blos kwam te liggen. 'Een kindje van ons tweeën,' zei ze zachtjes terwijl ze haar handen rond Michaels hoofd legde, die zijn wang op haar buik had gelegd. Ze streek door het warrige haar heen en liefkoosde het moment van geluk. Daarna legde ze haar handen op zijn schouders en trok hem zachtjes weer omhoog zodat hij op haar kwam te liggen. Ze drukte haar lippen op de zijne en trok hem dicht tegen zich aan. 'Laat me niet meer alleen,' fluisterde ze tegen zijn lippen aan. 'Toe, laat me niet meer alleen, blijf voor altijd bij me, en bij ons kindje.'

Hij keek Evesa's vader na, een oude, vermoeide, verdrietige man: even wist hij niet goed wat hij moest doen, maar liep daarna de kamer weer binnen waar Evesa nog lag.
Een glimlach verhelderde de uitdrukking op zijn vermoeide gezicht toen hij zag dat ze wakker was. 'Evesa,' sprak hij zachtjes en knielde bij haar bed neer, pakte haar armen, drukte een kus op haar lippen. Zijn glimlach verdween toen hij zag hoeveel pijn ze nog had. Hij legde zijn hoofd op haar buik neer en verbeet een krampachtige snik. 'Het spijt me liefje, het spijt me, het spijt me,' fluisterde hij. Zijn armen kwamen om het tere lichaam heen te liggen, voorzichtig, teder.

Mijn handen gleden in de haren van Gabriel totdat ze bijna helemaal verdwenen in zijn bos. 'Niet doen,' fluisterde ik hem toe. 'Het is jouw schuld helemaal niet. Zeg dat niet oké?' Ik legde mijn rechterhand op zijn wang neer en streelde langs zijn neusvleugel en even over de wallen onder zijn ogen. Daarna pakte ik zijn hand waar de pink miste om deze stevig in de mijne te klemmen. 'Je bent moe Gabriël, je moet slapen. En daarna moet je me vertellen over je reis. Je hebt toch niet naar andere vrouwen gekeken hè?' Ik probeerde te glimlachen, maar de pijn was te heftig en even kneep ik mijn ogen samen. 'Sorry,'fluisterde ik bijna geluidsloos.

Ik schudde meteen mijn hoofd. 'Ik beloof het! Ik zal je nooit meer alleen achter laten! Gabriël zoekt maar iemand anders om mee te gaan. Hij is mijn vriend, maar jij bent het belangrijkste ik mijn leven. En deze straks ook.' Een hand werd op Myra's buik gelegd, gevolgd door een korte blik naar beneden. Daarna keek ik weer in de prachtige ogen van de prachtige vrouw die zich onder me bevond. Terwijl ik me met één hand een beetje ondersteunde, streelde ik met de andere door de haren de belangrijkste persoon in mijn leven. Toen drukte ik zacht mijn lippen op de zachte, zoete lippen van Myra.

Wauw, ik weet niets meer haha

Ondanks de tranen in zijn ogen glimlachte Gabriël. Ze was zo sterk, deze kleine blonde engel. Wat ze allemaal had moeten meemaken voor hem... Evesa sprak met haar zachte stem, nu nog zachter en glimlachte toen ze plagend informeerde of hij niet naar andere vrouwen had gekeken. Haar blauwe ogen leken enorm groot in het wassen gezicht. Ze zag nog bleker dan eerst, leek het wel, bijna doorschijnend nu de pijn te heftig werd en ze haar ogen dichtkneep. 'Ik blijf bij je, Evesa,' fluisterde hij, heftig ontroerd. Even liet hij haar hand los om de vuile tuniek over zijn hoofd te kunnen trekken en zijn laarzen uit te kunnen schoppen. Hij ging naast haar liggen, nam haar zo voorzichtig mogelijk in zijn armen, dicht tegen zich aangedrukt. Hij ademde haar geur in, verborg zijn hoofd in haar hals bij haar haren. 'Probeer te slapen, mijn liefste. Ik blijf bij je en laat je nooit meer gaan.'

Myra wilde nog wat zeggen, maar Michael had zijn mond al op haar lippen gedrukt. Ze legde haar armen in zijn hals, liet haar vingers verstrengelen met het donkere haar en genoot. Ze voelde zich veilig, ontdaan van de angsten die haar en Evesa hadden geteisterd in de kerkers: vrij en veilig, zelfs gelukkig, al zat haar lijf nog onder de blauwe plekken en opgedroogde wonden. Michael was terug. Ze leefden en ze zouden gelukkig zijn, want ze zouden ouders worden.
Zijn lippen, zijn geur en zijn lichaamswarmte zorgden ervoor dat ze alle zorgen die ze nog had vergat. Ze drukte hem dicht tegen zich aan, liet haar handen glijden over zijn naakte rug totdat ze uiteindelijk op zijn billen kwamen te liggen. Na al die weken verlangde ze naar hem, wat er ook was gebeurd.

'ALs jij ook gaat slapen. Je ziet er niet uit.' Ik wist er nu een lachje uit te persen, maar moest het meteen bekopen met een hevige pijnscheut die zich door mijn hele lichaam begaf. Kort kon ik niet ademen en lag ik helemaal stil, tot de pijn weer dragelijk was. Langzaam blies ik uit. 'Slaap lekker Gabriël. Ik houd van je. Met heel mijn hart oké?' Ik drukte een kus op de haren en sloot toen mijn ogen. Ik was eigenlijk meteen weg.

Haar handen over mijn rug en op mijn billen waren het teken voor mij dat ik mijn gang mocht gaan. Begerig kuste ik Myra en met mijn vrije hand trok ik haar japon omhoog. Helaas moest ik haar lippen even loslaten om de japon uit te trekken. Met een grote grijns keek ik haar daarna in haar gezicht. 'Ik kan je niet beschrijven hoeveel ik je heb gemist.' Al snel boog ik me weer voorover en zoende ik haar.

Oke, ik ben erger dan jij. Veel erger haha. Vier regels

De volgende dag werd ze wakker doordat ze een stekende pijn in haar onderbuik voelde. Ze klemde haar kaken op elkaar, maar toen de pijn niet afnam sloeg ze haar benen over de rand van het bed heen en stond zachtjes op, proberend Michael niet wakker te maken. Met benen die voelden als water liep ze naar de tafel toe waar een karaf op stond. Ze vulde een beker water en dronk die op. De misselijkheid en de steken trokken weg: ze voelde zich weer wat beter. Ze zette de beker terug op tafel en wandelde voorzichtig naar het venster en keek naar buiten. Wat was het leven plotseling weer mooi! Even dacht ze terug aan de nacht ervoor en moest omwille van zichzelf glimlachen. Haar handen werden op haar buik gevouwen. Nog een maand of vijf, zes, dan zou er een kleine Michael of een kleine Myra rondlopen. Even bleef ze zo staan, genietend van het ochtendlicht. Ze was weer vrij! Met de gedachte aan de afschuwelijke dagen die achter haar lagen moest ze ook weer denken aan Evesa en voelde bezorgdheid terugkomen. Evesa was gruwelijk gemarteld en Myra vreesde dat het met Evesa's herstel stukken langer zou duren.
Zachtjes liep ze terug naar het bed en kroop tegen Michael aan. Straks maar bij haar langs, besloot ze voordat ze haar ogen weer sloot.

Gabriël sliep nog, vermoeid als die arme drommel was.

Nu de kruiden waren uitgewerkt en de pijn in al zijn volledigheid gevoeld kon worden, was er voor mij amper de mogelijkheid om te bewegen. Ik was al lange tijd wakker en had gekeken hoe Gabriël sliep, eindelijk weer. Na, misschien wel een uur, moest ik echter naar de wc en bij de gedachte alleen al sprongen de tranen in mijn ogen. Ik kon niets meer bewegen van mijn lichaam zonder kreunend in elkaar te kruipen.
Heel langzaam bewoog ik mijn hand naar de hand van Gabriël. Toen ik hem eindelijk had gevonden, kneep ik er uit alle macht in. 'Gab... Gab wordt wakker alsjeblieft Gab.' Met moeite wist ik mijn hoofd te draaien en naar zijn gezicht te kijken. 'Gab!' Zacht kreunde ik.

Ik opende mijn ogen toen een warme godin zich weer naast me nestelde en sloeg mijn armen strak om het lichaam heen. 'Waar was je?' vroeg ik en een grijnsje kwam op mijn gezicht te liggen. 'Ik laat je geen seconde meer verdwijnen hoor.'
Zacht legde ik mijn hand op haar buik. 'Jij ook goedemorgen kleintje.'

Hij was kapot. Ka-pot. Kapot met een hoofdletter K. Eerst de weken weg richting het koude noorden, waar de sneeuw voetendik hoog stond en de wind langs de flapperende tenten sloeg en je vingers doodvroren: de schermutseling met de stammen in het noorden, de urenlange overleggen en debatten, de gevechten, de honger, ontberingen en de kou. Die afgrijselijke kou... De lange rit naar huis, met als kers op de taart dat bij thuiskomst Evesa en Myra op de brandstapel stonden.
Voor het eerst in weken sliep Gabriël weer in een bed met lakens, naast Evesa. Hij was zo diep in slaap dat hij in coma had kunnen liggen en hij opende de ogen ook niet toen Evesa zijn naam piepte en in zijn hand kneep. Wel rolde hij even met het hoofd, uitte een kreun, draaide met zijn rechterarm; zijn slaap werd lichter en daarmee kwam in razendsnel tempo beelden op zijn netvlies: de sneeuw, de lange rit op de paarden, de bevroren doden als een bovengronds kerkhof. Zijn wimpers trilden even. Hij zag Evesa weer voor zich, in lang hemd, vastgeketend aan de houten paal, klaar om te branden.
Iemand trok aan zijn hand: hij slikte, knorde. Kwam toen eindelijk weer bij. Hij opende de bloeddoorlopen ogen van uitputting en staarde in Evesa's ijsblauwe ogen. 'Huh,' kreeg hij er schor uit. Hij had het gevoel dat hij een kilo zand onder zijn tong meedroeg. 'Evesa, hoe laat is het... wat is er?'

Voor het eerst in dagen voelde Myra de lust om te lachen. 'Goedemorgen slaapkop, ik stond twee meter verderop wat water te drinken. En geen zorgen, ik wil ook helemaal niet verdwijnen.' Ze streek met haar vingers over zijn gezicht heen. De ongeschoren baard zorgde ervoor dat zijn gezicht er nog holler en vermoeider uitzag. Er waren wat lijnen in zijn gezicht verschenen die er eerst nog niet waren. Maar de ogen waren nog altijd even groen. Ze drukte een kus op zijn lippen en nestelde zich wat beter tegen hem aan. 'Vertel wat er allemaal in het noorden is gebeurd. Jullie waren lang weg.'

Het duurde zo tergend lang voordat Gabriel eindelijk wakker werd en ik voelde hoe ik alsmaar gestrester en paniekeriger werd. Toen hij eindelijk zijn ogen open deed, keek ik hem wanhopig aan. 'Gab..' De tranen rolden nu over mijn wangen. De spanning die zich in mijn borst bevond, trok door heel mijn lichaam en liet elk ledemaat pijn doen. 'Ik moet naar de wc.' Ik durfde het amper te zeggen. De woorden kwamen eruit alsof ik het fluisterde. Een dame hoorde niet te vragen om hulp bij naar de wc gaan. Vooral niet van een man, maar hij was de enige van wie ik zou willen dat hij me hielp. 'Alles doet pijn Gab...' Ik kneep mijn ogen samen en probeerde het tranendal binnen te houden, maar ik mislukte hopeloos.

Ik sloeg beide armen om Myra heen en drukte het lichaam dicht tegen het mijne aan. 'Nou, twee meter is de max hoor. Ik zal nooit meer van je zijde wijken. Gabriel vindt maar iemand anders om mee op strijd te gaan.' Ik slaakte een zucht en dacht aan de reis die we hadden gemaakt. Kort keek ik het meisje in mijn armen in de ogen en ik besloot haar te vertellen over de reis, maar alleen over de dingen die niet te zwaar waren. IK vertelde haar hoe Gabriel en ik hadden gelachen om idiote dingen. Dat het eten niet om over naar huis te schrijven was en dat de paarden zo in paniek waren geraakt van het onweer.'